Kadaster HGB – De 11 Rotten

HISTORISCHE GEOGRAFIE BRABANT
BERNHEZE/HEESCH
Direct te vinden via onze website
“HISTORISCHE GEOGRAFIE
BRABANT”
(Contactpersoon: Huub van Herpen)

Of op:

https://www.historischegeografiebrabant.nl

Doel
Het doel van het project is om de versnipperde erfgoed-informatie in Noord-Brabant
te digitaliseren, te bundelen en voor het brede publiek beschikbaar te stellen via het internet.

De basis waaraan deze informatie wordt opgehangen zijn de eerste landmetingen
ten behoeve van de inning van belasting. De meetgegevens zijn opgetekend in de
vrij nauwkeurige kadasterkaarten van 1832, de zogenaamde Minuutplans. Voor
Heesch is dit destijds door J. Rozendael, landmeter der 1ste klasse vastgelegd. Dit
werd uitgevoerd met de zogenaamde “driehoeksmeting”.

Op deze minuutplans staat ieder perceel, huis, straat, beek etc. precies uitgetekend.
Percelen en huizen zijn genummerd. De oude straatnamen staan vermeld en ook de
waterlopen zijn benoemd.
De naam van de eigenaar van dat perceel of van die woning in 1832 is exact
omschreven in de bij dat Minuutplan horende Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel,
kortweg OAT genoemd. Deze OAT beschrijft ook de grootte, de soort grond en de
verschuldigde belasting van betreffend perceel.
Deze minuutplans en de daaraan gekoppelde OAT’s zijn de beginsituatie van het
kadaster 1832.

Het kadaster is een van overheidswege bijgehouden openbaar register van
goederen, waaronder onroerende zaken, en de daarop gevestigde rechten. Tevens
wordt de term gebruikt om de dienst aan te duiden die met het beheer van een
dergelijk register is belast. Het kadaster is dan ook de informatiebron voor degenen
die gegevens van bepaalde percelen willen weten. (Bron: Wikipedia)
De oorsprong van het Kadaster ligt rond 1811 toen Nederland tijdens de Franse
overheersing de registratie van eigendom moest vastleggen om de grondbelasting te
regelen. Vanwege de onafhankelijkheid van Nederland heeft het nog tot 1832
geduurd voor het Kadaster definitief ingevoerd werd.

OAT
De bijbehorende gegevens van deze percelen en hun eigenaren, evenals de
verschuldigde belasting, zijn toen vastgelegd in de Oorspronkelijke Aanwijzende
Tafel (OAT). Latere veranderingen, door b.v. verkoop of vererving zijn vervolgens
vastgelegd in de Supplementaire Aanwijstafels (SAT) en later in de Perceelsgewijze
Kadastrale Leggers (PKL).

De OAT’s zijn door de werkgroep overgenomen en uitgebreid gecontroleerd in Excelspreadsheets.

MIN-Plan
In de periode voor 1832 zijn alle percelen opgemeten door gediplomeerde
landmeters. De opgemeten percelen werden op kaarten (de minuutplans) ingetekend
en genummerd.

Binnen het project heeft onze werkgroep deze oude Minuutplans minutieus digitaal
overgetekend. Hiervoor is het tekenprogramma Q-Gis gebruikt.

Resultaat op de Website
Al deze informatie betreffende OAT’s en MIN-plans is gekoppeld en inzichtelijk
gemaakt op bovengenoemde website en zoals op nevenstaande schermafbeelding te
zien is.

Vervolg
Latere wijzigingen door verkoop of vererving zijn op de zogenaamde hulpkaarten en
Perceelsgewijze Kadastrale Leggers (PKL’s) vastgelegd.
Er wordt op het moment met de werkgroep doorgegaan met het digitaliseren van de
Perceelsgewijze Kadastrale Leggers (PKL) en zal later worden overgegaan tot het
intekenen in Q-Gis van de kadastrale hulpkaarten. Zodoende kan dan door middel
van een tijdlijn inzichtelijk gemaakt worden hoe de historie verloopt van een bepaald
perceel, gebouw, etc.

Ook kunnen er hier dan aan deze tijdlijn een bewoningsgeschiedenis allerlei
personen, genealogie, foto’s, anekdotes, etc. gekoppeld worden.
“Historische Geografie Brabant” Bernheze
Het project wordt gezamenlijk door HKK Nistelvorst, HKK De Wojstap uit Heeswijk-
Dinther en HKK De Elf Rotten uit Heesch voor geheel Bernheze uitgevoerd. De
projectleider van dit project, die rechtstreeks onder de leiding van Historische
Geografie Brabant te Mierlo staat, is de coördinator van HKK De Elf Rotten.
Het hele project wordt ook in nauwe samenwerking en met ondersteuning van de
Gemeente Bernheze uitgevoerd.